دکتر حسین مقدس، عضو هیأت علمی دانشکده علوم قرآنی ملایر در یادداشتی بیان می دارد که در نهج البلاغه به بعثت پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، کراراً اشاره شده است، ایشان به سه نکته کلیدی که اهمیت فراوانی در تاریخ اسلام داردمی پردازند:

بعثت انبیاء، اتمام حجت بر بندگان
در نهج البلاغه آمده است:
"بَعَثَ اللَّهُ رُسُلَهُ بِمَا خَصَّهُمْ بِهِ مِنْ وَحْیِهِ وَ جَعَلَهُمْ حُجَّةً لَهُ عَلَى خَلْقِهِ لِئَلَّا تَجِبَ الْحُجَّةُ لَهُمْ بِتَرْکِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِمْ" (خطبه ۱۴۴). این بیان نشان‌دهنده این است که خداوند پیامبران را برای اتمام حجت بر بندگانش فرستاد تا عذری برای آنان باقی نماند و به سمت راه حق هدایت شوند. در این راستا، هدف اصلی شناخت نیکوکاران از بدکاران است.

وصف عرب قبل از بعثت
دکتر مقدس در یادداشت خود اشاره می‌کند که:
"إِنَّ اللَّهَ [تَعَالَى] بَعَثَ مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله نَذِیراً لِلْعَالَمِینَ وَ أَمِیناً عَلَى التَّنْزِیلِ وَ أَنْتُمْ مَعْشَرَ الْعَرَبِ عَلَى شَرِّ دِینٍ وَ فِی شَرِّ دَارٍ" (خطبه ۲۶). در این بخش، شرایط سخت اجتماعی و فرهنگی ملت عرب در زمان قبل از بعثت به تصویر کشیده شده است. آنان در محیطی پر از گناه و جهل زندگی می‌کردند، که این وضعیت به نیاز مبرم به هدایت پیامبر اسلام اشاره دارد.

فلسفه بعثت
دکتر مقدس در ادامه به فلسفه بعثت پیامبر اشاره دارد و می‌گوید:
"فَبَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله بِالْحَقِّ لِیُخْرِجَ عِبَادَهُ مِنْ عِبَادَةِ الْأَوْثَانِ إِلَى عِبَادَتِهِ" (خطبه ۱۴۷). این بدان معناست که خداوند پیامبر را برای رهایی بندگانش از پرستش بت‌ها و هدایت آنان به سوی عبادت واحد خود فرستاده است. قرآن کریم در این راستا روشنگر است و بندگان را به شناخت پروردگارشان دعوت می‌کند.

این نکات نمایانگر اهمیت بعثت پیامبر اسلام در تغییر شرایط اجتماعی و دینی جامعه عرب و هدایت بشریت به سمت حقیقت و راستگویی هستند.